Bratoszewice, gniazdo rodzinne Bratoszewskich
herbu Prawdzic, którzy mieli je w posiadaniu w XIII wieku. W wieku
XV przeszły na własność Gosłupskich herbu Sulima, dzięki którym
wyniesione zostały do rangi miasta. W roku 1655 zrabowane i spalone
przez Szwedów utraciły też prawa miejskie po tym spaleniu.
Ostatnio właścicielami Bratoszewic byli Rzewuscy, którzy dla
siebie wystawili wspaniały pałac. Obecnie mieści się w nim szkoła
rolnicza.
Parafia erygowana w 1525 roku przez abpa gnieźnieńskiego
Jana Łaskiego herbu Korab. Kościół nie istniejący Św. Piotra i
Pawła, wystawiony z drzewa w pocz. XV wieku z fundacji Gosłupskich
spalony przez Szwedów w roku 1655. Kościół obecny Św.
Augustyna, murowany, wybudowany w stylu romańskim w końcu XV
wieku, obrabowany i spalony przez Szwedów, wkrótce odbudowany w
1696 roku. Budowla jest ceglana, nie tynkowana i robi surowe wrażenie
dawnych wieków. Kościół zniszczony i zrabowany podlegał w ciągu
wieków odbudowom, dobudowom i przeróbkom. Ostatniej przebudowy
dokonał w latach 1898-1901 ówczesny proboszcz ks. Antoni
Zakrzewski. Dobudował dwie kaplice boczne i kruchtę, przez co kościół
dotychczas jednonawowy otrzymał kształt krzyża. Najpiękniejszą
częścią starej budowy jest absyda (półkolista wnęka
prezbiterium). Przy ostatniej przebudowie w 1898 - 1901podwyższono
mury, płaski sufit nawy zmieniono na sklepienie gotyckie, dach
gontowy zastąpiono dachówką. Gont ocalał jedynie nad
prezbiterium. Powstał kościół w stylu późnogotyckim.
Najciekawszymi zabytkami wnętrza są: dwa ołtarze boczne późnobarokowe
z XVIII wieku z obrazami Św. Jana Chrzciciela i M.B. z Dzieciątkiem.
Obraz Św. Augustyna pochodzący z XVIII wieku, neogotyckie stalle,
przy których boki i drzwiczki są z początku XVI wieku, odnawiane
w 1952 roku. Pod chórem są wmurowane trzy płyty nagrobne z
marmuru, renesansowe: Zofii Bratoszewskiej (+1605r.), Doroty z Orłowskich
Bratoszewskiej (+1606r.) i zatarta z herbem Gryf. Ornat z bokami ze
złotolitego pasa polskiego z XVIII wieku i drugi z bokami z tegoż
wieku.
Dzwonnica drewniana z XVIII wieku. Plebania
zbudowana w 1905 roku W podwórzu zabytkowy drewniany spichlerz z
XVIII wieku. Ważniejsze prace wykonywane staraniem ostatnich
proboszczów po przebudowie Kościoła w latach 1898 - 1901 przez
ks. Antoniego Zakrzewskiego. Ks. Piotr Nowacki w latach 1903 - 1924
buduje plebanię murowaną, krytą dachówką i budynki gospodarcze
pod słomą. Ks. Wacław Breitenwald w latach 1924 - 1928 maluje
polichromią kościół. Ks. Leon Dębicki w latach 1934 - 1947
buduje nową wieżyczkę, zakłada instalację elektryczną w kościele
i remontuje organistówkę. Ks. Wacław Popławski w latach 1951 -
1958 powiększa cmentarz grzebalny i otacza go murem. Ks. Antoni
Ostrowski w latach 1958 - 1966 remontuje organy, przekłada część
dachówki na głównej nawie, wzmacnia fundamenty kościoła,
remontuje dzwonnicę i rozpoczyna malowanie kościoła. Ks. mgr
Henryk Natkański od 1966 roku przeprowadza kapitalny remont całego
kościoła. Na zewnątrz: wzmacnia zniszczone wiekami mury, uzupełniając
ubytki nową cegłą. Odnawia kościół przez wzmocnienie cokołu i
założenie betonu przy murach. Remontuje cały dach kościoła
przekładając dachówkę i zakładając nowe rynny. Wewnątrz kościoła:
przebudowywuje kruchtę i wejście na chór, kończy malowanie, zakłada
aparaturę nagłośnieniową, ogrzewanie, złocenie ołtarzy.
wszystkie nowe ławki, nowy ołtarz soborowy, katafalk z
lichtarzami, nowe ornaty i bieliznę. Przed kościołem porządkuje
pałac przyległy, urządzając nowe drogi, parkingi i trawniki. Na
cmentarzu grzebalnym usuwa od lat istniejące zarośla, konserwuje
groby zasłużonych. Przebudowywuje i unowocześnia plebanię, przez
założenie nowych okien, tarasu, werandy, pietra, nowego dachu z
blachy, nowej instalacji elektrycznej, kanalizacji, wodociągów,
centralnego ogrzewania, otynkowanie i pomalowanie oraz ogrodzenie
zabudowań. w 1969 roku odbudowuje po spaleniu zabytkowy spichlerz w
podwórzu plebani, urządzając w nim salkę katechetyczną.
remontuje organistówkę. Porządkuje ogród parafialny. Od 1975 na
miejsce starych budynków gospodarskich krytych słomą powstaje
nowy obszerny budynek mieszczący w sobie oprócz pomieszczeń
gospodarskich garaże, sale katechetyczne i kaplicę pogrzebową.
